1 Makkabeeërs 04
01Dij naacht ging Gorgias mit viefdoezend soldoaten en doezend van zien beste ruters, vot oet t legerkaamp
02om t kaamp van Jeuden aan te valen zunder dat ze der op verdocht wazzen. Manlu tou börg oet wezen hom pad.
03Mor Judas kwam t aan wait en trok ter mit zien soldoaten op oet om t leger van keunenk in Emmaüs aan te valen
04in tied dat Gorgias zien soldoaten nog verspraaid wazzen boeten t legerkaamp.
05Dou Gorgias snaachts bie Judas zien kaamp kwam, was ter gainain te bekennen. Der van overtuugd dat ze veur hom op loop goan wazzen, ging e noar heur op zöcht in baargen.
06Tegen mörgen kwam Judas veurndag in vlakte. Aalhouwel zai t zulm zunder goie harnazzen en sweerden stellen mozzen,
07zagen ze dat t kaamp van vijand swoar verstaarkt was, mit doar omtou n haile rieg kerels op peerd, wènd om te vechten.
08Judas zee tegen zien manlu: "Loat joe nait benaauwd moaken omdat ze zo machteg binnen en loat joe nait oet t veld sloagen as ze op ons toukommen.
09Denk ter mor aan hou of ons veurolders red binnen bie Rode Zee, dou farao en zien leger achter heur heer zat.
10 Loat we hemel aanroupen en vroagen of dij goudgunsteg veur ons wezen wil en t verbond mit ons veurolders noakommen wil deur dit leger vandoag nog veur ons ogen te vermorzeln.
11 Den zellen ale volken waiten dat ter ain is dij Israël verlöst en redt."
12 t Vremd volk zag Jeuden op heur ofkommen
13 en kwammen tou legerkaamp oet om slag te levern. Aan Judas zien kaant wer op trompet bloazen
14 en t gevecht begunde. Vijand wer versloagen: dij kon, vluchtte vlakte in,
15 aandern werden aan leste man tou deelsoabeld. Judas zien soldoaten zatten achter heur heer aan Gezer en aan vlaktes van Idumea, Azotus en Jamnia tou. Der sneuvelden sikkom drijdoezend man.
16 Dou Judas en zien leger weerom wazzen van t achtervolgen,
17 zee e tegen t volk: "Ie mouten t plundern nog even oetstellen, want wie binnen der nog nait kloar mit.
18 Gorgias en zien manlu zitten nait wied bie ons vandoan in baargen. Eerst mout ie joe opstellen tegen joen vijand over en stried mit hom aangoan, noatied bin ie vrij om te plundern."
19 Judas haar dat nog mor naauw zegd, of doar kwam n legerofdailen oet baargen vandoan.
20 Dij zagen rook en ofdailen kreeg der n veurgevuil van wat of ter gebeurd was. Ze zagen dat aander ofdailens der vandeur goan wazzen en oet rook dij omhoog kwam, konden ze wel opmaken dat heur kaamp in brand stoken was.
21 Dou ze zagen hou of ter veur ston, vloog heur t aan, ook al omdat ze begrepen dat Judas zien leger in vlakte opsteld ston.
22 Haile ofdailen trok aan hakken, der vandeur noar t laand van Filistijnen.
23 Judas ging weerom, plunderde t kaamp, en veroverde hail wat: gold en zulver, zeeblaauwe en roodsangen stovven en aander kostboare zoaken.
24 Aal zingend gingen ze weerom en prezen hemel: "Hai is goud en aiweg duurt zien goudertierenhaid."
25 Zo wer Israël dij dag op geweldege menaaier red.
26 Vremden dij ontkommen wazzen, gingen noar Lysias tou en vertelden hom ales wat of ter veurvalen was.
27 Heur nijs brochde hom van zien stok en hai wer der moudeloos van. Mit Israël was ja t nait zo goan as wat hai wold haar en opdracht dij keunenk hom geven haar, was nait oetvoerd.
28 t Joar doarop brochde hai sestegdoezend eerste klas soldoaten en viefdoezend man peervolk bie nkander veur t gevecht.
29 Dat leger trok noar Idumea en legerde zok in Bet-Sur. Dou kwam Judas heur in muit mit tiendoezend man.
30 Dou e zag hou staark of heur leger was, beedde hai: "Te priezen bin ie, redder van Israël, dij vijand vermorzeld het deur joen knecht David en dij t leger van Filistijnen in handen geven het van Jonatan, Saul zien zeun, en zien woapendroager.
31 Loat dit leger ook in handen valen van joen volk Israël en loat ze mit voutvolk en peervolk en aal versloagen worden.
32 Moak heur benaauwd, loat ter van aal heur overmoud niks overblieven, bezörg heur n neerloag dij heur nog laank heugen zel.
33 Sloag heur deel mit t sweerd van ons dij joe laifhebben. Den zel elkenain dij joen noam ken joe mit loflaiden priezen."
34 Ze ruiken sloags mit nkander en van Lysias zien leger sneuvelden in t gevecht sikkom viefdoezend soldoaten.
35 Dou Lysias zag dat kaanzen van zien leger keerd wazzen en dat Judas zien manlu moud kregen haren en der kloar veur wazzen zok dood te vechten, trok e zok terog noar Antiochië. Doar nam e huurlingen in dainst om mit n nog veul groder leger noar Judea weerom te goan.
36 Judas en zien bruiers zeden: "Ons vijanden binnen versloagen. Loat we t haailegdom zuvern en t vannijs inwijden."
37 t Haile leger verzoamelde zok en trok noar Sionsbaarg.
38 Doar zagen ze hou verloaten of tempel der bie lag. t Altoar was ontwijd, poorten opbraand en plaainen veur tempel zatten vol roet - t leek wel n bos, of net zo as in baargen. Priesters heur onderkommen was ain puunbult.
39 Judas en zien manlu scheurden heur klaaier en begunden haard te jammern. Ze streuden zok stof op kop
40 en luiten zok veurover deelvalen. Ze bluizen op trompetten en raipen hemel aan.
41 Vervolgens wees Judas n ploug manlu aan dij soldoaten dij börg bezet haren, op n ofstandje holden mozzen, tot t haailegdom zuverd was.
42 Hai zöchte priesters oet dij traauw aan wet wazzen en van onbesproken gedrag,
43 dij t haailegdom zuverden en stainen dij t altoar ontwijd haren, ofvoerden noar n onraain stee.
44 Ze overlegden mit nkander hou of ze aan mozzen mit t brandovveraltoar dat ontwijd was.
45 Ze besloten - en mit recht - dij te sleupen. Den zol men der gain reden tou hebben der schaande van te spreken nou t deur vremde volken ontwijd worden was. Dat zodounde broken ze t altoar òf
46 en legden stainen op n geschikt stee op tempelbaarg, in ofwachten van n profeet dij der oetsluutsel over geven kon.
47 Dou pakten ze stainen dij nait bekapt wazzen, zo as wet dat veurschrift, en baauwden n nij altoar, krekt as veurege.
48 Ze brochten t haailegdom en binnenkaant van tempel in olde stoat weerom en haailegden plaainen veur tempel.
49 Ze muiken nij tempelraif en zetten laampestander, t reukovveraltoar en toavel veur teunbroden in tempel.
50 Dou braandden ze wierook op t altoar en stoken lampen aan, dij van nou òf aan weer in tempel braandden.
51 Ze legden teunbroden op toavel en hingen gedienen op. Doar was t waark dat ze aanpakt haren, mit kloar.
52 Smörgensvroug, op vieventwinnegste van negende moand, dat is kislewmoand, van t joar 148
53 brochten ze volgens veurschrift n ovver op t nije brandovveraltoar.
54 Op aigenste dag en op t zulfde uur dat vremde volken t altoar ontwijd haren, wer onder t zingen van loflaiden, mit meziek van citers, haarpen en bekkens, dij weer vannijs inwijd.
55 t Haile volk ging op knijen en boog zok daip veurover om hemel te priezen, dij heur hulpen haar.
56 Aacht doag laank vierden ze inwijden van t altoar en brochten ze bliederhaarten brandovvers, vree-ovvers en daankovvers.
57 Ze versierden veurgevel van tempel mit golden kraanzen en sierschildjes. Ze muiken poorten en priesters heur vertrekken weer in odder en zetten der nije deuren in.
58 Der was grode bliedschop bie t volk omreden schaande dij vremde volken heur aandoan haren, ofkeerd was.
59 Judas onnaaierde, mit zien bruiers en haile volksvergoadern, ze zollen t feest van inwijden van t altoar aal joar aacht doagen laank mit bliedschop en vreugde vieren, te begunnen op 25 kislew.
60 In dij tied baauwden ze ook n hoge muur om Sionsbaarg hèn, mit staarke toorns, dat aander volken t haailegdom nait nog ais invalen zollen.
61 Judas legde der soldoaten om baarg te bewoaken en hai verstaarkte Bet-Sur, dat t volk n vesting hebben zol aan grèns mit Idumea.
|